පාට මාරු කරන ගස් එහෙම කරන්නේ ඇයි?
විදු නැණ හවුල
11:32 AM
Agriculture
,
Biology
,
Chemistry
,
General
,
ජීව විද්යාව
,
රසායන විද්යාව
No comments
![]() |
picture courtesy:http://all4desktop.com/data_images/original/4245359-autumn.jpg |
ශාක පත්ර වල විවිධ වර්ණක අඩංගු වෙනවා. හරිතප්රද, කැරොටින්, සැන්තොෆිල්, ඇන්තොසයනින් ඒවායින් කිහිපයක්.
• හරිතප්රද Chlorophyll - වඩාත්ම වැදගත් වර්ණකය යි. ශාක වල ප්රභාසංස්ලේෂණයේ දී අත්යවශ්ය වේ.
• කැරොටිනොයිඩ Carotenoids - කැරොටින් හා සැන්තොෆිල් පොදුවේ කැරොටිනොයිඩ ලෙස හඳුන්වයි. ඉදුණු පලතුරු හා එළවලු වලට ආවේණික කහ, තැඹිලි පැහැයන් ගෙන දෙන වර්ණකයයි.
• ඇන්තොසයනින් Anthocyanin - චෙරි, ස්ට්රෝබෙරි, රාස්බෙරි වල ඇති රතු පැහැයට හේතු වේ.
![]() |
picture courtesy:http://sf.co.ua/id133096 |
හරිතප්රද හා කැරොටිනොයිඩ ශාකයක වර්ධක කාලය පුරාම අඩංගු වෙනවා. එයින් ද ප්රමුඛ වෙන්නේ හරිතප්රද හෙවත් chlorophyll වර්ණකයයි. Chlorophyll දෘශ්ය වර්ණාවලියේ කොළ පැහැය පරාවර්තනය කරමින් අනෙකුත් කිරණ අවශෝෂණය කරයි. හිතකර කාලගුණයක් පවතින කාල වලදී ගස්, කොළ පාටින් දිස්වන්නේ මේ නිසාවෙනි.
සාමාන්යයෙන් ශාකයක ඇති ශාක පත්ර ක්රියා කරන්නේ හරියට ආහාර නිපදවන සක්රිය කර්මාන්තශාලා විදිහට. ප්රභාසංස්ලේෂණය ලෙස අපි හඳුන්වන ගසට අවශ්ය ආහාර නිෂ්පාදනය කරන ක්රියාවලිය, හරිතප්රද වර්ණකය අඩංගු වන සෛල දහස් ගණනක සිදුවෙනවා.
ඒ කොහොම වුනත් ග්රීෂ්මය අවසන් වනවාත් සමඟම ක්රමයෙන් පලා පැහැති ගස්, ප්රභාවත් රඹ පැහැ වර්ණ ධාරාවකට පිවිසෙන්නේ නව ඍතුවක උදාව අප හට කියා පාන්නට පමණක්ම නම් නොවේ...
![]() |
picture courtesy:https://pixabay.com/en/autumn-tree-trees-leaves-leaf-220110/ |
![]() |
picture courtesy:http://freedesignfile.com/261789-autumn-covered-with-red-maple-leaves-on-the-ground/ |
දහවල් කාලයේ දී ශාක සුළු වශයෙන් හෝ ආහාර නිපදවුවත්, රාත්රියේ දී අතු, මුල් හා කඳන් කරා ඒවා නිසි පරිදි පරිසංක්රමණය කළ නොහැකි වන්නේ මේ අවධියේ පවතින ඉතා අඩු උෂ්ණත්වය ඊට බාධාවක් වන නිසාය. මේ සංසිද්ධීන් හමුවේ සමහර ශාක තමා සතු ආහාර නිෂ්පාදන කර්මාන්තශාලා වලට සදහටම සමුදීමට හෙවත් පත්ර පතනයට පවා යොමු වෙනවා. ඇන්තොසයනින් නිපදවීමේ වාසිය පසක් වන්නේ මෙතැනදීය.
![]() |
picture courtesy:http://www.hdwallpaperup.com/autumn-little-girl/ |
පත්ර පතනයට පෙර ඒවායේ අඩංගු පෝෂක ප්රතිශෝෂණය කරගන්නට ඇන්තොසයනින් හරහා හැකි වෙනවා. අමුද්රව්ය හා ශක්තිය වැය කර නිපදවනු ලැබූ ආහාර අහක යාම වළක්වා, මීළඟ වර්ධක සමයට සාර්ථකව මුහුණ දීමට ශාකයට මෙය ඉවහල් වෙනවා. බිමට වැටෙන පත්ර ද ගැඩවිලන්, දිලීර, බැක්ටීරියා හා අනෙකුත් කුෂුද්ර ජීවීන් මගින් වියෝජනයට ලක් කෙරේ. එලෙසින්
මේ හරහා පතනය වූ පත්ර වල උරුමකරුවන් වන ගස්වලට, උපස්තරය තනන පස පොහොසත් කරයි. සොබාදම සිය තන්ත්රය තුළ කිසිවිටෙක කිසිවක් අපතේ යා නොදී නිහඬව අප ඉදිරියේ ගෙනහැර පානා පාඩම් බොහෝමයි.
ඍතු වෙනස්වීමත් සමඟ ශාකවල පැහැය වෙනස් වන්නේ උෂ්ණත්ව විචලනයන් නිසාවෙන් යැයි සමහර විටෙක ඔබ අසා ඇති. මෙහි ද සත්යතාවක් නැතුවාම නොවේ. කිමද යත් රාත්රිය හා දහවල පවතින කාල සීමාවන්ගේ වෙනස්වීම අනුව වර්ණක නිපදවීම රඳා පවතින මුත්, එම වර්ණයන්ගේ තීව්රතාව සඳහා පරිසර උෂ්ණත්වය, ආලෝකය, ජල සැපයුම ආදී සාධක ද බලපායි.
නිවර්තන කලාපික රටක වෙසෙන අපිට ඍතු විපර්යාසයන් සමඟ සිදුවන මේ මනරම් වර්ණ විපරිණාමයට සියැසින් සාක්ෂ්ය දරන්නට ලැබෙන්නේ නැහැ. එනමුත් ඇතැම් කාල වලදී සමහර ගස්වැල් වල පැහැය සුළු වශයෙන් වෙනස්වන ආකාරයත්, ඇතැම් වෘක්ෂ පත්ර පතනය කරන අන්දමත් ඔබ දැක ඇති. එසේම ඔවුන් එසේ කරන්නේ අහේතුකව විය නොහැකි බව සිතන්නට ඇති. පාරිසරික වෙනස්කම් හමුවේ අහිතකර කාල තරණය කරන්නට ඔවුනට ද මෙය උපකාරී වන බව ඔබ දැන සිටියා ද? අප අවට ඇති දෑ දෙස නැවුම් නවමු කෝණයකින් බැලුවොත් නිරාවරණය වන අරුමයන් අපමණයි නේද?
ජාතික මූලික අධ්යයන ආයතනය.
![]() |
picture courtesy: http://maxpixel.freegreatpicture.com |
නිවර්තන කලාපික රටක වෙසෙන අපිට ඍතු විපර්යාසයන් සමඟ සිදුවන මේ මනරම් වර්ණ විපරිණාමයට සියැසින් සාක්ෂ්ය දරන්නට ලැබෙන්නේ නැහැ. එනමුත් ඇතැම් කාල වලදී සමහර ගස්වැල් වල පැහැය සුළු වශයෙන් වෙනස්වන ආකාරයත්, ඇතැම් වෘක්ෂ පත්ර පතනය කරන අන්දමත් ඔබ දැක ඇති. එසේම ඔවුන් එසේ කරන්නේ අහේතුකව විය නොහැකි බව සිතන්නට ඇති. පාරිසරික වෙනස්කම් හමුවේ අහිතකර කාල තරණය කරන්නට ඔවුනට ද මෙය උපකාරී වන බව ඔබ දැන සිටියා ද? අප අවට ඇති දෑ දෙස නැවුම් නවමු කෝණයකින් බැලුවොත් නිරාවරණය වන අරුමයන් අපමණයි නේද?
![]() |
picture courtesy: https://media.mnn.com/assets/images/2015/09/creative-kids.jpg.653x0_q80_crop-smart.jpg |
මිනිසුන් වන අපටත් තුරුවැල් මෙන් පරිසරයට සංවේදී වන්න පුළුවන් වූවා නම් එය අපටත් පරිසරයටත් යන දෙපිරිසටම ගෙන දෙන්නේ යහපතක්. පරිනාමිකව මිනිසා දියුණුවත්ම සිදුවිය යුත්තේ සොබාදහමෙන් දුරස් වීම නොව, මනා අවබෝධයකින් යුතුව ස්වභාවික පරිසරයට තව තවත් සමීප වීමයි. වචන වලට සීමා නොවී අප එය ක්රියාවට නැංවීමට දායක වත්ම අදට වඩා හෙට, මිනිසා ද ඇතුළු සමස්ත ස්වභාවධර්මයට සුබදායක වනු නොඅනුමානයි!
සැකසුම - සචිනි හෙට්ටිආරච්චි.
කනිෂ්ඨ පර්යේෂණ සහකාර,ජාතික මූලික අධ්යයන ආයතනය.
Subscribe to:
Post Comments
(
Atom
)
No comments :
Post a Comment